بررسی اثربخشی آموزش گروهی رفتاردرمانی دیالکتیکی(dbt) در کاهش نشانه های اختلال نقص توجه همراه با بیش فعالی(adhd) و بهبود کیفیت زندگی دانش آموزان

چکیده هدف پژوهش بررسی اثربخشی آموزش گروهی رفتاردرمانی دیالکتیکی(dbt) در کاهش نشانه های adhd و بهبود کیفیت زندگی دانش آموزان بود. این پژوهش از نوع آزمایشی و با طرح پیش آزمون- پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری این پژوهش را کلیه ی دانش آموزان پسر سال های اول، دوم و سوم دبیرستانی شهرستان نورآباد(دلفان)در سال تحصیلی 92-91 تشکیل می دهند. نمونه پژوهش 40 دانش آموز پسر دارای adhd بود که از میان 2300 دانش آموز شناسایی و به طور تصادفی در گروه آزمایش و گواه گمارده شدند. گروه آزمایش آموزش رفتاردرمانی دیالکتیکی در 12 جلسه ی 75 دقیقه ای دریافت نمودند. برای جمع آوری داده ها از مصاحبه بالینی ساختاریافته، مقیاس تشخیصی کوتاه اختلال بیش فعالی/ کم توجهی بزرگسالان و پرسشنامه کیفیت زندگی (?? – sf) استفاده گردید. نتایج داده های پژوهش با روش تحلیل واریانس چند متغیری تجزیه و تحلیل شد. نتایج تحلیل واریانس چند متغیری(manova) نشان داد که آموزش گروهی رفتاردرمانی دیالکتیکی بر کاهش نشانه های adhd و کیفیت زندگی موثر است (001/0>p). این نتایج حاکی است که آموزش گروهی رفتاردرمانی دیالکتیکی می تواند نشانه های نقص توجه، بیش فعالی و تکانشوری دانش آموزان را تعدیل نماید. در واقع این آموزش در درمان adhd از طریق آموزش مهارت های ضروری مانند ذهن آگاهی، تنظیم هیجان و مهارت های بین فردی تأکید دارد. یافته های این پژوهش نشان می دهند آموزش مهارت های رفتاردرمانی دیالکتیکی در مدارس، به ویژه در سنین نوجوانی، با فراهم کردن توانایی درک دیگران می تواند به کاهش رفتارهای تکانشی و بهبود تصور از خود دانش آموزان مبتلا به اختلال نقص توجه همراه با بیش فعالی منجر شود. همچنین مداخله رفتاردرمانی دیالکتیکی و به طور کلی بهبود یافتن توجه و کنترل رفتار در طول جلسات کلاس درس و ترکیب آنها با مهارت های شناختی- رفتاری و آموزش همدلی مراجع محور می تواند در بهبود نشانه ها adhd و افزایش کیفیت زندگی نوجوانان موثر باشد.